Dzięki długoletniej praktyce translatorskiej i dydaktycznej uznanych tłumaczy, którzy skłonni są podzielić się swoim doświadczeniem powstają liczne prace naukowe, które na celu mają ułatwić wykonywanie pracy początkującemu tłumaczowi. Słowniczek wyrazów najtrudniejszych do przetłumaczenia na język angielski z perspektywy leksykologa i tłumacza – Ch. D. Kozłowskiej, zawiera alfabetyczny spis subiektywnie wybranych fraz i wyrazów w języku polskim wraz z ich angielskimi odpowiednikami oraz prezentuje ich użycie w konkretnych zdaniach – po zdaniach w języku polskim następują przykładowe tłumaczenia angielskie.
Autorka wyjaśnia przyczyny użycia danych fraz i słów w konkretnych tłumaczeniach mając na uwadze gramatyczne uwarunkowania obowiązujące w obu językach, czy użycie idiomów.
W serii kolejnych artykułów zaprezentowane zostaną w kolejności alfabetycznej wyrazy i frazy, których przekład na język angielski może być problematyczny. Seria artykułów przeznaczona jest dla osób uczących się języka angielskiego na poziomie średnim i zaawansowanym oraz tłumaczy języka angielskiego.
JAK PRAWIDŁOWO TŁUMACZYĆ SŁOWO BAZA?
Baza to wyraz, którego tłumaczenie będzie zależało od kontekstu, co prezentują poniższe zdania.
Baza oznaczająca miejsce, w którym gromadzone są rzeczy:
a) Baza autobusowa, tramwajowa, itd.
1. Po godzinie jedenastej autobusy wracają do bazy.
– After eleven, the buses go back to their depots.
b) Baza okrętów wojennych
2. Aby dostać się do bazy marynarki wojennej, trzeba mieć przepustkę.
– You have to have a pass to be able to get into a naval base.
c) Baza dla samolotów wojskowych
3. Trzy samoloty myśliwskie nie wróciły do bazy.
– Three fighters failed to return to base.
4. Wszystkie bazy lotnicze w Wielkiej Brytanii zostały postawione w stan gotowości.
– All the RAF bases were put on alert.
Baza oznaczająca punkt startowy:
5. Alpiniści założyli bazę na wysokości 3 tys. m.
– The climbers set up their base camp at an altitude of 3,000 metres.
Baza w sensie przenośnym:
6. Musimy rozwijać krajową bazę surowcową.
– We must develop our own supplies / resources of raw materials.
W zależności od kontekstu, możliwe tłumaczenia bazy to: depot, (naval) base, base, base camp, supplies, resources.
Baza oznacza również dolną część obiektu, np.
7. W Londynie gołębie strasznie brudzą bazę pomnika Nelsona.
– In London the pigeons make an awful mess of the base of Nelson’s Column.
JAK PRAWIDŁOWO TŁUMACZYĆ SŁOWO BUDOWNICTWO?
Polskie słowo budownictwo ma kilka różnych znaczeń, jak można wywnioskować z poniższych przykładów. Może oznaczać branżę budowlaną lub handel budowlany:
Dzisiejsze czasy są trudne dla budownictwa:
– The building industry / building trade is going through hard times at present.
Szukam mieszkania do wynajęcia w starym budownictwie.
– Wanted – Flat to let in pre-war building (indicating type of building wanted).
Nasza firma otrzymała 2000 m kw. z przeznaczeniem na budownictwo mieszkaniowe.
– Our firm has acquired 2,000 sq m of land for housing development.
Niektóre terminy odnoszą się do rodzaju budynku, np.
budownictwo przemysłowe – industrial building or industrial construction,
budownictwo mostów – bridge building.
Inne określenia związane są z wyglądem budynków, typem architektury, rodzajem konstrukcji, np.
niskie budownictwo – low-rise buildings, budownictwo wysokie – high-rise buildings, budownictwo monumentalne – monumental buildings.
Należy zauważyć, że znaczenie building w języku angielskim zależy po części od obecności lub braku rodzajnika określonego, tzn. gdy poprzedzony jest the lub a, building zazwyczaj oznacza gmach; building niepoprzedzony żadnym rodzajnikiem jest rzeczownikiem werbalnym, wskazującym na czynność budowania, np.
Building is very tiring work.
The building we are erecting is going to be a very tall one.
Źródło: Kozłowska Douglas Christian: Difficult words in Polish-English translation. Wyrazy i wyrażenia trudne do przetłumaczenia na język angielski, Warszawa 2008.
